Jacques Chirac
Jacques Chirac | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(1997) Irudi gehiago | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1995eko maiatzaren 17a - 2007ko maiatzaren 16a ← François Mitterrand - Nicolas Sarkozy →
1995eko maiatzaren 17a - 2007ko maiatzaren 16a ← François Mitterrand - Nicolas Sarkozy →
1993ko apirilaren 2a - 1995eko maiatzaren 16a - Jean-Pierre Dupont (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: Frantziako Bostgarren Errepublikako 10. legegintzaldia
1988ko ekainaren 23a - 1993ko apirilaren 1a Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: Frantziako Bostgarren Errepublikako 9. legegintzaldia
1986ko apirilaren 2a - 1986ko apirilaren 3a - Jean-Pierre Bechter (en) → Barrutia: Q24026644 Hautetsia: 8th legislature of the Fifth French Republic (en)
1986ko martxoaren 20a - 1988ko maiatzaren 10a ← Laurent Fabius - Michel Rocard →
1981eko uztailaren 2a - 1986ko apirilaren 1a Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 7th legislature of the Fifth French Republic (en)
1979ko uztailaren 17a - 1980ko apirilaren 28a Barrutia: Frantzia Hautetsia: 1979ko Europako Parlamenturako hauteskundea
1978ko apirilaren 3a - 1981eko maiatzaren 22a Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 6th legislature of the Fifth French Republic (en)
1977ko martxoaren 20a - 1995eko maiatzaren 16a ← Jules Ferry - Jean Tiberi (en) →
1976ko abenduaren 5a - 1994ko azaroaren 4a ← baliorik ez - Alain Juppé →
1976ko azaroaren 15a - 1978ko apirilaren 2a ← Henri Belcour (en) Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 5th legislature of the Fifth French Republic (en)
1974ko maiatzaren 27a - 1976ko abuztuaren 25a ← Pierre Messmer - Raymond Barre →
1974ko otsailaren 27a - 1974ko maiatzaren 28a ← Raymond Marcellin (en) - Michel Poniatowski (en) →
1973ko apirilaren 5a - 1974ko martxoaren 1a ← Jacques Chirac - Raymond Marcellin (en) →
1973ko apirilaren 2a - 1973ko maiatzaren 6a ← Henri Belcour (en) - Henri Belcour (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 5th legislature of the Fifth French Republic (en)
1972ko uztailaren 7a - 1973ko martxoaren 28a ← Michel Cointat (en) - Jacques Chirac →
1971ko urtarrilaren 7a - 1972ko uztailaren 5a ← Roger Frey - Robert Boulin (en) →
1970eko martxoaren 15a - 1979ko martxoaren 25a
1968ko uztailaren 11 - 1968ko abuztuaren 12a ← Henri Belcour (en) - Henri Belcour (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 4th legislature of the Fifth French Republic (en)
1968 - 1988 ← Marcel Audy (en) - Georges Pérol (en) → Barrutia: canton of Meymac (en)
1967ko apirilaren 3a - 1967ko maiatzaren 7a ← François Var (en) - Henri Belcour (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 3rd legislature of the Fifth French Republic (en) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotzako izen-deiturak | Jacques René Chirac | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotza | Parisko 5. barrutia eta Paris, 1932ko azaroaren 29a | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Herrialdea | Frantzia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bizilekua | Hôtel Matignon Eliseo jauregia Hôtel de Montmorency-Fosseux (en) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heriotza | Parisko 6. barrutia eta Paris, 2019ko irailaren 26a (86 urte) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hobiratze lekua | Montparnasseko hilerria | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heriotza modua | berezko heriotza: giltzurruneko gutxiegitasuna | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aita | Abel François Marie Chirac | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ama | Marie-Louise Valette | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ezkontidea(k) | Bernadette Chirac (1956ko martxoaren 16a - 2019ko irailaren 26a) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heziketa | Harvard Summer School (en) Lycée Carnot (en) Lycée Louis-le-Grand (en) 1950) Cours Hattemer (en) Parisko Ikasketa Politikoetako Institutua (1951 - 1953) École nationale d'administration (1957 - 1959) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hizkuntzak | frantsesa ingelesa errusiera | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Irakaslea(k) | Vladimir Belanovich (en) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | goi-funtzionarioa eta politikaria | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lantokia(k) | Estrasburgo eta Brusela | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zerbitzu militarra | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Parte hartutako gatazkak | Aljeriako Independentzia Gerra | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Erlijioa | katolizismoa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alderdi politikoa | Union pour un Mouvement Populaire Errepublikaren Aldeko Batasuna Errepublikaren Aldeko Demokraten Batasuna Errepublika Berrirako Batasuna Errepublikanoak (Frantzia) Frantziako Alderdi Komunista | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jacques René Chirac (ʒak ʃi.ʁak ahoskatua; Paris, 1932ko azaroaren 29 - Paris, 2019ko irailaren 26a)[1] frantziar politikaria izan zen. Frantziako Errepublikako presidente izan zen 1995-2007 bitartean, lehen ministro 1974-1976 eta 1986-1988 bitartean, eta Parisko alkate 1977tik -1995era, beste hainbat arduren artean.
Ibilbide politikoa
Diputatua (1967), Nekazaritzako ministroa (1972) eta Barne Arazoetako ministroa (1974) izan zen Jacques Chirac Giscard d'Estaingek lehen ministro izendatu aurretik (1974-1976). Parisko alkate izan zen urte askoan (1977tik 1995era), eta lehenbiziko bizikidetasun aroan lehen ministro izan zen (1986-1988). Bizikidetasun aroa esaten zaio gobernua indar politiko baten esku dagoenean baina presidentea beste joera politikokoa denean (eskuineko gobernua, ezkerreko presidentea).
Bere alderdiak 1993ko hauteskunde legegileak irabazi ostean, errepublikako presidente hautatu zuten 1995ean. Ezinegon sozialak, langabe kopuru handiak eta Europari buruzko desadostasunek Frantziako Biltzar Nazionala sakabanatu eta hauteskundeak aurreratzera (1997) behartu zuten. Hauteskunde haiek galdu egin zituen eskuinak, eta bigarren bizikidetasun aroari (eskuineko presidentea, ezkerreko gobernua) ekin zion, Lionel Jospin lehen ministro sozialistarekin batera.
2002ko hauteskundeetan berriro hautatu zuten presidente. Neogaullistak nagusi ziren gobernu bat osatu eta Jean-Pierre Raffarin liberala izendatu zuen lehen ministro (2005ean Dominique de Villepinek hartu zuen haren tokia), eta bertan behera gelditu zen bizikidetasun aroa. 2007an berriro hauteskundeetara aurkezteari uko egin zion.
Elkarlana Espainiarekin
Jose Maria Aznar Espainiako gobernuburu zela, 2003ko azaroan, Carcassoneko batzarra egin zuten bi herrialdeetako ordezkariek eta elkarlan polizial eta judizialerako akordioa sinatu zuten, ETAren aurkako jarduera sendotzeko.[2] Akordio honen bidez, estatu bateko zein besteko poliziei mugaren edozein aldetan jarduteko aukera aitortzen zitzaien.[1]
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ a b Berria. «Jaques Chirac Frantziako presidente ohia hil da» Berria (Noiz kontsultatua: 2019-09-26).
- ↑ Berria. «"Elkarlan polizial eta judiziala" indartuko dute Parisek eta Madrilek Carcassoneko batzarrean» Berria (Noiz kontsultatua: 2019-09-26).
Kanpo estekak
- Datuak: Q2105
- Multimedia: Jacques Chirac / Q2105