Archostemata

Archostemata^[1]

Kolbe, 1908

Samica Tenomerga mucida

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

Archostemata

Systematyka w Wikispecies

Archostemata – jeden z czterech podrzędów chrząszczy obejmujący ponad 40 współcześnie żyjących oraz szereg wymarłych gatunków o najbardziej prymitywnych wśród chrząszczy cechach budowy. Występują na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. W faunie polskiej nie stwierdzono przedstawicieli tej grupy zwierząt^[2].

Cechy charakterystyczne

Końce tylnych skrzydeł w czasie spoczynku są spiralnie skręcone. Na edeagusie znajduje się płytka bazalna. Biodra tylnych nóg są ruchome, czułki nitkowate lub paciorkowate. Na pokrywach widoczne są pozostałości użyłkowania^[2].

Systematyka

Do podrzędu zalicza się rodziny^[1]^[3]:

Crowsoniellidae,
Cupedidae,
Jurodidae,
Micromalthidae,
Ommatidae,
†Ademosynidae,
†Catiniidae,
†Schizophoridae.

Analizy kladystyczne sugerują, że tak definiowane Archostemata tworzą klad^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b Archostemata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.
↑ ^a ^b R.G. Beutel, F. Friedrich. The Phylogeny of Archostemata (Coleoptera) and new Approaches in Insect Morphology. „Entomologia Generalis”. 31 (2), s. 141–154, 2008. (ang.).

Rodziny chrząszczy

królestwo: zwierzęta
typ: stawonogi
gromada: owady
podgromada: uskrzydlone
infragromada: nowoskrzydłe
nadrząd: skrytoskrzydłe

†Protocoleoptera

Tshekardocoleoidea	†Labradorocoleidae †Oborocoleidae †Tshekardocoleidae
Permocupedoidea	†Permocupedidae †Taldycupedidae
Permosynoidea	†Ademosynidae †Permosynidae

Archostemata

Crowsoniellidae
Cupedidae
Jurodidae
†Magnocoleidae
Micromalthidae
†Obrieniidae
Ommatidae
†Triadocupedidae

Myxophaga

Asiocoleoidea	†Asiocoleidae †Tricoleidae
Rhombocoleoidea	†Rhombocoleidae
Schizophoroidea	†Catiniidae †Schizocoleidae †Schizophoridae
Lepiceroidea	Lepiceridae
Sphaeriusoidea	gałeczkowate Hydroscaphidae Torridincolidae
incertae sedis	†Triamyxidae

Chrząszcze drapieżne

Amphizoidae
Aspidytidae
biegaczowate
†Colymbotethidae
†Coptoclavidae
flisakowate
krętakowate
†Liadytidae
Meruidae
mokrzelicowate
Noteridae
†Parahygrobiidae
pływakowate
Trachypachidae
†Triaplidae
†Tritarsidae
zagłębkowate

Chrząszcze wielożerne

kusakokształtne

kałużnice	†Cretohisteridae Epimetopidae gnilikowate gnuski kałużnicowate oguzkowate Sphaeritidae Synteliidae wodopływkowate ziemioryjkowate
kusaki	Agyrtidae grzybinkowate Hydraenidae kusakowate omarlicowate piórkoskrzydłe †Ptismidae

żukokształtne

żuki	Belohinidae Diphyllostomatidae †Coprinisphaeridae Glaphyridae Glaresidae gnojarzowate grzybolcowate Hybosoridae jelonkowate modzelatkowate †Pallichnidae Passalidae Pleocomidae poświętnikowate (w tym: chrabąszczowate, kruszczycowate, rohatyńcowate, rutelowate) wygonakowate

sprężykokształtne

Scirtoidea	Clambidae Decliniidae †Elodophthalmidae Eucinetidae †Mesocinetidae wyślizgowate
Dascilloidea	popielichowate Rhipiceridae
bogatki	bogatkowate Schizopodidae
otrupki	Callirhipidae Chelonariidae Cneoglossidae Eulichadidae dzierożnicowate Lutrochidae nabłotkowate osuszkowate otrupkowate różnorożkowate Podabrocephalidae Psephenidae Ptilodactylidae
sprężyki	Artematopodidae †Berendtimiridae Brachypsectridae Cerophytidae goleńczykowate karmazynkowate Omethidae omomiłkowate Phengodidae Plastoceridae podrywkowate Rhagophthalmidae Rhinorhipidae rozgniotkowate sprężykowate ślimacznikowate świetlikowate Telegeusidae

Derodontiformia

Derodontoidea	Derodontidae Jacobsoniidae skałubnikowate

kapturnikokształtne

kapturniki	Endecatomidae kapturnikowate kołatkowate skórnikowate

Cucujiformia

Lymexyloidea	drwionkowate
przekraski	Acanthocnemidae Chaetosomatidae bęblikowate Mauroniscidae Metaxinidae pawężnikowate Phloiophilidae Phycosecidae Prionoceridae przekraskowate Thanerocleridae
zgniotki	Agapythidae Biphyllidae Boganiidae Cavognathidae Cyclaxyridae Helotidae Hobartiidae Kateretidae kistnikowate Laemophloeidae Lamingtoniidae łyszczynkowate obumierkowate Myraboliidae †Parandrexidae Passandridae Phloeostichidae pleszakowate Priasilphidae Protocucujidae Propalticidae †Sinisilvanidae Sphindidae spichrzelowate Tasmosalpingidae zadrzewkowate zatęchlakowate zgniotkowate
biedronki	Akalyptoischiidae Alexiidae biedronkowate Cerylonidae Corylophidae Discolomatidae Elipsolobiidae Euxestidae Mycetaeidae Smicripidae wydolakowate wygłodkowate wymiecinkowate Terediidae
czarnuchy	Aderidae †Apotomouridae Archeocrypticidae Chalcodryidae czarnuchowate czerwikowate nakwiatkowate niryjki ogniczkowate oleicowate ponurkowate Promecheilidae Prostomidae Pterogeniidae rozmiazgowate schylikowate Scraptiidae Stenotrachelidae Synchroidae ścierowate śniadkowate Tetratomidae Trachelostenidae trąbiki Trictenotomidae Ulodidae wachlarzykowate zalęszczycowate Zopheridae
stonki	Disteniidae kózkowate Megalopodidae Orsodacnidae Oxypeltidae stonkowate Vesperidae
ryjkowce	Belidae Brachyceridae Brentidae Caridae Dryophthoridae kobielatkowate podryjowate ryjkowcowate ryjoszowate tutkarzowate †Ulyanidae