Etmopterus

Etmopterus
Rafinesque, 1810[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – E. schultzi
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ryby chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Rząd

koleniokształtne

Rodzina

Etmopteridae

Rodzaj

Etmopterus

Typ nomenklatoryczny

Etmopterus aculeatus Rafinesque, 1810 (= Squalus spinax Linnaeus, 1758)

Synonimy
  • Spinax Cuvier, 1816[2]
  • Acanthidium Lowe, 1839[3]
  • Miroscyllium Shirai & Nakaya, 1990[4]
Gatunki

43 gatunki – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Etmopterus – rodzaj niedużych ryb chrzęstnoszkieletowych z rodziny Etmopteridae.

Rozmieszczenie geograficzne

Do rodzaju należą gatunki występujące w głębokich wodach oceanów – Spokojnego, Atlantyckiego i Indyjskiego[5][6].

Morfologia

Długość ciała do 94 cm; masa ciała (największa opublikowana) do 3,6 kg[6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1810 roku francusko-amerykański przyrodnik Constantine Samuel Rafinesque w publikacji własnego autorstwa poświęconej nowych rodzajów i gatunkom zwierząt i roślin Sycylii[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) kolczak czarny (E. spinax).

Etymologia

  • Etmopterus: gr. τμηγω tmēgō ‘ciąć, dzielić’; πτερον pteron ‘skrzydło, płetwa’[7].
  • Spinax: łac. spina ‘kolec, cierń’[7][8]. Gatunek typowy (absolutna tautonimia): Squalus spinax Linnaeus, 1758.
  • Acanthidium: gr. ακανθα akantha „cierń, kolec”, od ακη akē ‘punkt’[9]; przyrostek zdrabniający –ιδιον -idion[10]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Acanthidium pusillum Lowe, 1839[11].
  • Miroscyllium: łac. mirus ‘dziwny, osobliwy’; gr. σκυλιον skulion ‘gatunek rekina’[4]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Centroscyllium sheikoi Dolganov, 1986.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[5]:

  • Etmopterus alphus Ebert, Straube, Leslie & Weigmann, 2016
  • Etmopterus bigelowi Shirai & Tachikawa, 1993
  • Etmopterus brachyurus Smith & Radcliffe, 1912
  • Etmopterus brosei Ebert, Leslie & Weigmann, 2021
  • Etmopterus bullisi Bigelow & Schroeder, 1957
  • Etmopterus burgessi Schaaf-Da Silva & Ebert, 2006
  • Etmopterus carteri Springer & Burgess, 1985
  • Etmopterus caudistigmus Last, Burgess & Séret, 2002
  • Etmopterus compagnoi Fricke & Koch, 1990
  • Etmopterus decacuspidatus Chan, 1966
  • Etmopterus dianthus Last, Burgess & Séret, 2002
  • Etmopterus dislineatus Last, Burgess & Séret, 2002
  • Etmopterus evansi Last, Burgess & Séret, 2002
  • Etmopterus fusus Last, Burgess & Séret, 2002
  • Etmopterus gracilispinis Krefft, 1968
  • Etmopterus granulosus (Günther, 1880)
  • Etmopterus hillianus (Poey, 1861)
  • Etmopterus joungi Knuckey, Ebert & Burgess, 2011
  • Etmopterus lailae Ebert, Papastamatiou, Kajiura & Wetherbee, 2017
  • Etmopterus lii Ng, Liu & Joung, 2024
  • Etmopterus litvinovi Parin & Kotlyar, 1990
  • Etmopterus lucifer Jordan & Snyder, 1902
  • Etmopterus marshae Ebert & Van Hees, 2018
  • Etmopterus molleri (Whitley, 1939)
  • Etmopterus parini Dolganov & Balanov, 2018
  • Etmopterus perryi Springer & Burgess, 1985
  • Etmopterus polli Bigelow, Schroeder & Springer, 1953
  • Etmopterus princeps Collett, 1904 – koleń długopłetwy[12]
  • Etmopterus pseudosqualiolus Last, Burgess & Séret, 2002
  • Etmopterus pusillus (Lowe, 1839) – kolczak smukły[12]
  • Etmopterus pycnolepis Kotlyar, 1990
  • Etmopterus robinsi Schofield & Burgess, 1997
  • Etmopterus samadiae White, Ebert, Mana & Corrigan, 2017
  • Etmopterus schultzi Bigelow, Schroeder & Springer, 1953
  • Etmopterus sculptus Ebert, Compagno & De Vries, 2011
  • Etmopterus sentosus Bass, D’Aubrey & Kistnasamy, 1976
  • Etmopterus sheikoi (Dolganov, 1986)
  • Etmopterus spinax (Linnaeus, 1758)kolczak czarny[13]
  • Etmopterus splendidus Yano, 1988
  • Etmopterus unicolor (Engelhardt, 1912)
  • Etmopterus viator Straube, 2011
  • Etmopterus villosus Gilbert, 1905
  • Etmopterus virens Bigelow, Schroeder & Springer, 1953

Przypisy

  1. a b C.S. Rafinesque: Caratteri di alcuni nuovi generi e nuove specie di animali e piante della Sicilia: con varie osservazioni sopra i medesimi. Palerme: Per le stampe di Sanfilippo, 1810, s. 14. (wł.).
  2. G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2. Paris: Chez Déterville, s. 129. (fr.).
  3. R.T. Lowe. A supplement to a synopsis of the fishes of Madeira. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 7, s. 91, 1839. (ang.). 
  4. a b S.S. Shirai S.S., K.K. Nakaya K.K., Interrelationships of the Etmopterinae (Chondrichthyes, Squaliformes), [w:] H.L.H.L. Pratt, S.H.S.H. Gruber, T.T. Toniuchi (red.), Elasmobranchs as living resources: advances in the biology, ecology, systematics, and the status of the fisheries, „NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) Technical Report NMFS (National Marine Fisheries Service)”, 99, 1990, s. 355  (ang.).
  5. a b RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., Richard van derR. Laan Richard van derR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 5 marca 2024 [dostęp 2024-03-20]  (ang.).
  6. a b R. Froese & D. Pauly: Etmopterus. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-03-20]. (ang.).
  7. a b Ch. Scharpf: Family Etmopteridae Fowler 1934 (Lantern Sharks). The ETYFish Project. [dostęp 2024-03-20]. (ang.).
  8. Jaeger 1959 ↓, s. 244.
  9. Jaeger 1959 ↓, s. 4.
  10. Jaeger 1959 ↓, s. 124.
  11. D.S. Jordan & B.W. Evermann. The fishes of North and Middle America: a descriptive catalogue of the species of fish-like vertebrates found in the waters of North America, north of the Isthmus of Panama. Part I. „Bulletin of the United States National Museum”. 47, s. 55, 1896. (ang.). 
  12. a b Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 218/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie przekazywania przez państwa członkowskie prowadzące połowy na północno-wschodnim Atlantyku danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. [dostęp 2012-11-02].
  13. Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.

Bibliografia

  • E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 46560241
  • GBIF: 2421025
  • identyfikator iNaturalist: 88262
  • ITIS: 160654
  • NCBI: 335011
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 34546
  • CoL: 633H8