Kultura Albanii

Kultura Albanii ukształtowała się pod wpływem historii kraju i jego położenia geograficznego.

Sztuka

Ibrahim Kodra jest albańskim artystą uznawanym za jednego z najwybitniejszych malarzy XX wieku, na równi z Pablo Picasso. Jako założyciel innowacyjnej interpretacji Kubizm, Kodra wystawiał swoje prace i współpracował z Pablo Picasso, znacząco przyczyniając się do rozwoju sztuki nowoczesnej. Jego prace, obecne w wiodących muzeach narodowych, w Parlamencie Włoskim (La Grande Pace) oraz w Muzeach Watykańskich, charakteryzują się rygorystyczną estetyką geometryczną i metafizyczną, co umacnia jego pozycję jako kluczowej postaci w historii sztuki w Europie.

Architektura

Architektura Albanii jest jednym z najważniejszych świadectw historii Albańczyków, ich kultury i tożsamości. Ma ona swoje korzenie już w starożytności, co jest wyraźnie udokumentowane przez znaleziska archeologiczne. W architekturze zachowały się oryginalne cechy, wzbogacone przez elementy pochodzenia rzymskiego, greckiego, bizantyjskiego, weneckiego, osmańskiego oraz zachodniego.

Taniec

Tradycyjny strój

Tradycyjny strój albański z okolic miasta Labëria

Rozróżnia się ponad 200 rodzajów tradycyjnych strojów albańskich. Strój ludowy zawiera symbole pogańskie z czasów starożytności, takie jak słońce, orzeł, księżyc, gwiazdy i wąż[1]. Praktycznie każdy region kraju posiada odrębny rodzaj stroju. Stroje kobiece są bardziej kolorowe i bogatsze w szczegóły.

Tradycyjne stroje albańskie, taniec i folklor można podziwiać na różnych festiwalach, między innymi na festiwalu folklorystycznym Gjirokaster w miejscowości Gjirokaster, czerwcowym Sofra Dardane w Bajram Curii, Oda Dibrane w Peshkopii, sierpniowe Logu i Bjeshkeve w Kelmend czy festiwal taneczny Cham w Sarandzie.

Strój codzienny Albańczyków nie różni się od standardów europejskich.

Edukacja

Kampus Uniwersytetu Aleksandra Moisiu w Spitallë

System edukacyjny w Albanii jest świecki. Umiejętność czytania i pisania posiada 96% dorosłej populacji[2]. Nauka w szkole podstawowej jest obowiązkowa, obejmuje klasy 1–9. Większość uczniów kontynuuje swoją edukację na kolejnych stopniach (klasy 10–12). Na koniec 9 klasy uczniowie muszą zdać egzamin. Egzamin po klasie 12 uprawnia ich do kontynuowania nauki. W Albanii jest około 5 tysięcy szkół, większość stanowią szkoły publiczne. Rok szkolny składa się z dwóch semestrów. Rozpoczyna się wraz z początkiem września, a kończy na przełomie maja i czerwca. W kraju występują zarówno państwowe, jak i prywatne uniwersytety.

Folklor

Albania posiada własne legendy oraz mitologię.

Sport

Najpopularniejszym sportem w Albanii jest piłka nożna.

Tradycje weselne

Suknie ślubne muzułmańskich panien młodych

Dasma Shkodrane autorstwa Kola Idromeno

Istnieją dwa rodzaje muzułmańskich sukni ślubnych. Pierwsza wykonana jest z dużego kawałka wełny zwanego „shajak”, pokryta jest motywami kwiatowymi wykonanymi ze sznurka („gajtan”) w kolorze czarnym, czasami połączonym z zielenią. Drugi rodzaj sukni wykonany jest z tego samego materiału, jednak w kolorze czerwonym. Kolejną różnicą są zdobienia, które tutaj są bardzo kolorowe. Suknia pierwszego rodzaju w całości pokryta jest wzorami, natomiast druga wyłącznie częściowo, z przodu i z tyłu. Suknie przewiązane są paskiem wykonanym z ze złota i zbóż w kolorach czerwonym, różowym i pomarańczowym. 

Suknie ślubne katolickich panien młodych

Para młoda w Apollonii

Suknia wykonana jest z białego, transparentnego i połyskującego materiału. Kolor ma symbolizować czystość. Dolną część sukni stanowi tzw. „barnaveke”, na górze panna młoda ma koszulę, a na niej kamizelkę „jelek”.

Zobacz też

Przypisy

  1. Leyla Belkaid: Encyclopedia of National Dress: Traditional Clothing Around the World. 2013, s. 16. ISBN 978-0-313-37636-8.
  2. "Albania - Statistics". unicef.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..

Linki zewnętrzne

  • Ministry of Culture of Albania
  • National Library of Albania
  • 48 Albanian Proverbs
Encyklopedie internetowe (kultura określonego obszaru):
  • DSDE: Albanien_-_billedkunst_og_arkitektur