Order Krzyża Gwiaździstego
Awers insygniów orderu |
Awers oznaki orderowej |
Baretka |
Ustanowiono | 18 września 1668 |
Dewiza | SALUS ET GLORIA (Zbawienie i Chwała) |
| Multimedia w Wikimedia Commons | |
Wysoce Szlachetny Order Krzyża Gwiaździstego[1] (niem. Hochadeliger Sternkreuzorden[2], węg. Hölgyi Csillagkereszt-rend[3]) – do roku 1918 najwyższy order kobiecy Austrii i Austro-Węgier. Obecnie, obok Orderu Złotego Runa jest jednym z orderów domowych byłej cesarskiej dynastii Habsburgów Lotaryńskich.
Historia
Order ustanowiony został 18 września 1668 przez cesarzową Eleonorę, trzecią małżonkę Ferdynanda III na pamiątkę odnalezienia cennego zagubionego relikwiarza i w celu adoracji Krzyża Świętego i prowadzenia cnotliwego i pełnego dobrych uczynków życia.
Liczba dam orderu jest nieograniczona, ale przyjęcie do grona odznaczonych wymaga przeprowadzenia surowego wywodu szlachectwa (niem. Adelsprobe), przy którym trzeba się wykazać ośmioma szlacheckimi generacjami po stronie ojca i matki oraz szesnastoma szlacheckimi przodkami małżonka.
Obecnie suwerenem orderu jest arcyksiążę Karol II Habsburg, a żeńskim protektorem jest jego siostra arcyksiężna Gabriela Habsburg[4].
Insygnia
Insygnium jednoklasowego orderu to medalion, na którym dwugłowy czarny orzeł monarchii habsburskiej nosi nałożony czerwony krzyż grecki, uwieńczony białą emaliowaną wstęgą z dewizą orderu: SALUS ET GLORIA (Zbawienie i Chwała). Order noszony jest na czarnej wstążce w formie kokardy nad lewą piersią.
Odznaczone
Z tym tematem związana jest kategoria: Damy Orderu Krzyża Gwiaździstego. Z tym tematem związana jest kategoria: Polki odznaczone Orderem Krzyża Gwiaździstego. Przypisy
- ↑ Nowy leksykon PWN. Warszawa: PWN, 1998, s. 880. ISBN 83-01-12490-3.
- ↑ Václav Měřička: Orden und Ehrenzeichen der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń-Monachium: Schroll, 1974, s. 137.
- ↑ Emil Récsi: Közigazatási törvénytudomány kézikönyve, az ausztriai birodalmi törvényhozás jelen állása szerint különös tekintettel Magyarországra. Peszt: 1854, s. 28.
- ↑ Report of the International Commission for Orders of Chivalry 2009. [w:] Register of orders of chivalry [on-line]. icocregister.org. s. III. [dostęp 2015-04-15].
Bibliografia
- Roman Freiherr von Procházka, Österreichisches Ordenshandbuch, Große Ausgabe, t. 1-4, München 1979
- Kronika. Wykaz dam Krzyża gwiaździstego zmarłych w 1916. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 13 z 18 stycznia 1917.
Austriackie odznaczenia republikańskie (według daty ustanowienia)
I Republika | |
---|
II Republika | - Odznaka Honorowa za Zasługi (2), 1953
- Odznaka Honorowa Ratownictwa Górniczego, 1954
- Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę (2), 1955
- Odznaka Służby Wojskowej, 1963
- Medal Służby Wojskowej, 1963
- Austriacki Medal Olimpijski (1), 1964
- Medal Rannych, 1975
- Odznaka Honorowa za Zasługi dla Wyzwalania Austrii, 1976
- Austriacki Medal Olimpijski (2), 1976
- Medal Karola, 1978
- Odznaka Służb Porządkowych, 1985
- Odznaka Zasługi Wojskowej, 1989
- Medal Misji Austriackich Sił Zbrojnych, 2001
- Odznaka Honorowa Federalna, 2002
- Medal Uznania Wojskowego, 2006
- Medal Milicji, 2006
|
---|
Ordery domowe dynastii habsburskiej (od 1918) | |
---|
- Order Złotego Runa, 1421
- Order Niewolnic Cnoty, 1662
- Order Krzyża Gwiaździstego, 1668
- Order Miłości Bliźniego, 1708
- Odznaka Elżbiety Teresy, 1749
- Order Marii Teresy, 1757
- Order Świętego Stefana, 1764
- Medal Waleczności, 1789
- Medal Wojskowy Ołomuński, 1796
- Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych, 1801
- Medal Zasługi Cywilnej, 1804, 1835, 1848, 1918
- Order Leopolda, 1808
- Krzyż Szlachecki Czeski, 1814
- Krzyż Armatni, 1814
- Krzyż Honorowy Cywilny, 1815
- Order Korony Żelaznej, 1816
- Medal Pamiątkowy Tyrolskiej Obrony Kraju, 1848, 1859, 1866
- Odznaka za Służbę Wojskową, 1849
- Krzyż Zasługi Wojskowej, 1849
- Order Franciszka Józefa, 1849
- Krzyż Zasługi Cywilnej, 1850
- Medal Pamiątkowy Kampanii przeciwko Danii, 1864
- Krzyż Mariański, 1871
- Medal Wojenny, 1873
- Odznaka Honorowa za Dzieła Sztuki i Umiejętności, 1887
- Medal Zasługi Wojskowej, 1890
- Medal Pamiątkowy Podróży Morskiej, 1893
- Order Elżbiety, 1898
- Medal Honorowy za Czterdziestoletnią Wierną Służbę, 1898
- Medal Jubileuszowy Pamiątkowy Wojskowy, 1898
- Medal Jubileuszowy Pamiątkowy Cywilny, 1898
- Medal Jubileuszowy Pamiątkowy Dworski, 1898
- Medal Straży Ogniowej, 1905
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy, 1908
- Krzyż Jubileuszowy Cywilny, 1908
- Krzyż Jubileuszowy Dworski, 1908
- Odznaka Honorowa Pospolitego Ruszenia, 1908
- Medal Pamiątkowy Bośniacko-Hercegowiński, 1909
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji, 1913
- Odznaka Honorowa Austriackiego Czerwonego Krzyża, 1914
- Krzyż Wojenny za Zasługi Cywilne, 1915
- Krzyż Żelazny Zasługi, 1916
- Krzyż Franciszka Józefa, 1916
- Odznaka Pamiątkowa Franciszka Józefa, 1916
- Krzyż Wojskowy Karola, 1916
- Medal Rannych, 1917
- Odznaka Ostrogi Złotej, 1918
- Krzyż Pamiątkowy Wojenny, 1918
|
Rodzaj odznaczenia | |
---|
Elementy insygniów | |
---|
Formy zredukowane | |
---|
Lista odznaczeń w | - Afryce
- Ameryce Południowej
- Ameryce Północnej i Środkowej
- Australii i Oceanii
- Azji
- Europie
|
---|
Lista baretek w | - Afryce
- Ameryce Południowej
- Ameryce Północnej i Środkowej
- Australii i Oceanii
- Azji
- Europie
- organizacjach międzynarodowych
|
---|
Prawo | |
---|
System odznaczeń w Polsce | |
---|