Didio Juliano
Didio Juliano | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||||||
193ko martxoaren 28a - 193ko ekainaren 1a ← Pertinax - Septimio Severo →
| |||||||
Bizitza | |||||||
Jaiotza | Mediolanum (en) , 133ko urtarrilaren 30a | ||||||
Herrialdea | Antzinako Erroma | ||||||
Bizilekua | Milan | ||||||
Heriotza | Erroma, 193ko ekainaren 1a (60 urte) | ||||||
Heriotza modua | giza hilketa: burugabetzea | ||||||
Familia | |||||||
Aita | Quintus Petronius Didius Severus | ||||||
Ama | Aemilia Clara | ||||||
Ezkontidea(k) | Manlia Scantilla (en) | ||||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||||
Familia | ikusi
| ||||||
Hezkuntza | |||||||
Hizkuntzak | latina | ||||||
Jarduerak | |||||||
Jarduerak | politikaria eta militarra | ||||||
Artikulu hau enperadoreari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Marko»
Marko Severo Didio Juliano (latinez: Marcus Severus Didius Julianus; 133 – 193) erromatar enperadore izan zen 193ko martxoaren 28tik ekainaren 1 arte. Inperioa lortu zuen Pretoriar Guardiari erosiz, zeinek aurrekoa, Pertinax, hil zuen. Hau guztia zela eta gerra zibila piztu zen 193 eta 197 bitartean. Ondorengoak, Septimio Severok, hiltzera zigortu zuen Didio Juliano.
Milango familia noble batean jaio zen Didio Juliano. Edonola ere, Domitia Luzilak, Marko Aurelioren amak, hezi zuen.
175ean kontsula izan zen. Pertinax hil ondoren, Pretoriar Goardiak enkantean saldu zuen enperadore postua. Didio Julianok 25.000 sestertzio eskaini zion pretoriar bakoitzari. Hortaz, Pretoriar Goardiaren mehatxupean, Senatuak enperadore izendatu zuen Didio Juliano. Emazte eta alabak Augusta titulua jaso zuten.
Salmenta horrek matxinadak eragin zituen Inperioan zehar: Peszenio Niger Sirian, Klodio Albino Britanian eta Septimio Severo Panonian. Azken hau, denbora galdu gabe, Erromara abiatu zen. Hor, Didio Juliano atzemanda, hiltzera zigortu zuen. Pretoriar Guardia desegin zuen eta Pertinaxen hiltzaileak ere hil zituen Septimio Severok.
Kanpo estekak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Didio Juliano |
- livius.org-en kontaera
- Didio Julianoren txanponak
- http://www.roman-emperors.org/didjul.htm
- https://web.archive.org/web/20050221150139/http://myron.sjsu.edu/ROMEWEB/EMPCONT/E085.HTM
- i
- e
- a
27 BC – 235 AD
235–284
- Maximino Trax
- Gordiano I.a eta Gordiano II.a
- Pupieno eta Balbino
- Gordiano III.a
- Filipo Arabiarra eta Filipo II.a
- Dezio eta Herenio Etrusko
- Hostiliano
- Treboniano Galo eta Volusiano
- Emiliano
- Valeriano
- Galieno, Salonino eta Valeriano II.a
- Klaudio Gotiko
- Kintilo
- Aureliano
- Tazito
- Floriano
- Probo
- Karo
- Karino eta Numeriano
Galietako enperadoreak:- Postumo
- (Leliano)
- Mario
- Viktorino
- (Domiziano II.a)
- Tetriko I.a eta Tetriko II.a
284–395
- Diokeziano (inperio osoa)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) eta Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (West)
- Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (mendebaldea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Maxentzio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Lizinio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Maxentzio (bakarrik)
- Lizinio (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (bere burua aldarrikatua) eta Valerio Valente
- Lizinio (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Lizinio II.a, Konstantino II.a eta Krispo
- (Martiniano)
- Konstantino I.a Handia (inperio osoa) eta Krispo
- Konstantino II.a
- Konstante
- Magnentzio eta Dezentzio
- Konstantzio II.a eta Vetranio
- Juliano Apostata
- Joviano
- Valentiniano I.a
- Valente
- Graziano
- Valentiniano II.a
- Magno Maximo eta Flavio Viktor
- Teodosio I.a Handia
- (Flavio Eugenio)
395–480
- Honorio
- (Konstantino III.a eta Konstantzio II.a)
- Konstantzio III.a
- Joan, mendebaldeko usurpatzailea Ravenan
- Valentiniano III.a
- Petronio Maximo eta Paladio
- Avito
- Maioriano, Libio Severo, Antemio eta Olibrio
- Glizerio
- Julio Nepote (de iure)
- Romulo Augustulo (usurpatzailea)
Bizantziar Inperioa
395–1204
- Arkadio
- Teodosio II.a
- Pulkeria
- Martziano
- Leon I.a
- Leon II.a
- Zenon I.a (1. agintaldia)
- Basilisko eta Marko
- Zenon I.a (2. agintaldia)
- Anastasio I.a
- Justino I.a
- Justiniano I.a
- Justino II.a
- Tiberio II.a
- Maurizio eta Teodosio
- Fokas
- Heraklio
- Konstantino III.a
- Heraklonas
- Konstante II.a
- Konstantino IV.a eta Heraklio, Tiberio eta Justiniano II.a
- Justiniano II.a (1. agindaldia)
- Leontzio
- Tiberio III.a
- Justiniano II.a (2. agintaldia) eta Tiberio
- Filipiko
- Anastasio II.a
- Teodosio III.a
- Leon Isauriarra
- Konstantino V.a
- Artabasdo
- Leon IV.a Khazariarra
- Konstantino VI.a
- Irene
- Nizeforo I.a
- Estaurazio
- Mikel I.a Rangabe eta Teofilakto
- Leon V.a Armeniarra eta Konstantino
- Mikel II.a
- Teofilo
- Mikel III.a
- Basilio Mazedoniarra
- Leon VI.a Jakituna
- Alexandro Bizantziokoa
- Konstantino VII.a Porfirogeneta
- Erroman I.a Lakapetarra eta Kristobal, Eztebe eta Konstantino
- Erroman II.a
- Nizeforo II.a Fokas
- Joan I.a Tzimiskes
- Basilio II.a
- Konstantino VIII.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Erroman III.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Mikel IV.a
- Mikel V.a
- Zoe (2. agindaldia) eta Teodora
- Zoe (2. agindaldia) eta Konstantino Monomako
- Konstantino Monomako (bakarrik)
- Teodora
- Mikel VI.a
- Isaak I.a Komneno
- Konstantino X.a Dukas
- Erroman IV.a Diogenes
- Mikel VII.a Dukas eta Androniko, Konstantios eta Konstantino
- Nizeforo III.a Botaniates
- Alexio I.a Komneno
- Joan II.a Komneno eta Alexio Komneno
- Emanuel I.a Komneno
- Alexio II.a Komneno
- Androniko I.a Komneno
- Isaak II.a Angelo
- Alexio III.a Angelo
- Alexio IV.a Angelo
- Nikolas Kanabos, usurpatzailea
- Alexio V.a Dukas
1204–1261
Bizantziar Inperioa
1261–1453
- Mikel VIII.a Paleologo
- Androniko II.a Paleologo eta Mikel IX.a Paleologo
- Androniko III.a Paleologo
- Joan V.a Paleologo
- Joan VI.a Kantakuzeno eta Joan V.a Paleologo eta Mateo Kantakuzeno
- Joan V.a Paleologo
- Androniko IV.a Paleologo
- Joan VII.a Paleologo
- Androniko V.a Paleologo
- Emanuel II.a Paleologo
- Joan VIII.a Paleologo
- Konstantino XI.a Paleologo
- Datuak: Q1440
- Multimedia: Didius Iulianus / Q1440